I. GIỚI THIỆU
Nhắc đến Đông Nam Á, chắc hẳn trong mỗi chúng ta đều có những cảm xúc riêng, những hoài niệm xưa cũ, những cái để “yêu”, để “nhớ”… Và kiến tạo nên không gian sống rất đỗi trầm tĩnh, gần gũi và thân thương giữa nhịp sống vội vã, hiện đại.
II. MỤC LỤC
1. Định nghĩa phong cách
2. Lịch sử hình thành và phát triển
3. Một số công trình tiêu biểu
4. Đặc điểm phong cách nội thất Đông Dương
II. NỘI DUNG
1. Định nghĩa phong cách
Trải qua một quá trình phát triển lâu dài Đông Nam Á hiện nay bao gồm 11 quốc gia: Brunei, Campuchia, Đông Timor, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanma, Philipines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa hai nền văn hóa phương Đông và phương Tây cụ thể là hai nền văn hóa lớn của nhân loại: Trung quốc và Ấn độ.
2. Lịch sử hình thành và phát triển
Xuất hiện khi thực ân Pháp bắt đầu công cuộc xâm chiếm bán đảo Đông Dương. Vào những năm 1893 – 1954, Phong cách này còn được gọi là phong cách thực đân.
⭐ Giai đoạn 1:
Giai đoạn áp đặt vào thập niên 80, 90 cuối thế kỉ 19 cho đến đầu thế kỉ 20. Người pháp mang nguyên bản phong cách châu Âu xây dựng công trình thiết kế Đông Dương. Các công trình mang tính chất phòng thủ, thiên hướng quân sự thể hiện tính áp chế, có phần phô trương quyền lực và sự giàu có của chủ nghĩa thực dân.
⭐ Giai đoạn 2: Bắt đầu từ đầu thế kỷ 20 cho đến thập niên 30, 40 thế kỷ 20.
Nét kiến trúc của nước ta không còn mang nét cũ mà chạy theo các trào lưu mới như phong cách Art Nouveau, phong cách Art Deco,… Thiết kế chú trọng vào các giải pháp thích hợp với khí hậu vùng miền và văn hóa thuộc địa.
Đường nét thiết kế kiến trúc và thiết kế nội thất phong cách Đông Dương, trang trí giản dị. Hình khối kết hợp địa phương như: sắt cong, họa tiết kỷ hà, mỹ thuật Khmer, Chăm, Hoa,… được ưa chuộng.
⭐ Giai đoạn 3: Sau những năm 1930
Nhìn chung đường lối chủ yếu được sử dụng: bê tông cốt thép, hình khối vuông vức và trang trí đơn giản.
Tuy nhiên qua các giai đoạn, phong cách Đông Dương ở nước ta vẫn giữ được nguyên bản giá trị bản sắc Việt.
3. Một số công trình tiêu biểu kiến trúc Đông Dương tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh
⭐ Phong cách Đông Dương ở Hà Nội
Mang đặc trưng của kiến trúc cổ phương Tây trên nền văn hóa Phương Đông. So với Sài Gòn, phong cách Đông Dương tại Hà Nội có phần cổ kính hơn. Công trình đầu tiên phong cách Đông Dương là Trường Đại Học Đông Dương, Nhà hát lớn Hà Nội, Tòa án Hà Nội, Khách sạn Hanoi Metropole,…
⭐ Phong cách Đông Dương ở Sài Gòn (Thành phố Hồ Chí Minh)
Với nét kiến trúc đậm chất Pháp kết hợp vật liệu truyền thống Việt như: Bưu Điện Trung Tâm Sài Gòn, Nhà hát lớn thành phố, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng Lịch sử, Hotel Continental Saigon, khách sạn Park Hyatt Sài Gòn,…
4. Đặc điểm phong cách nội thất Đông Dương
⭐ Vật liệu sử dụng
Nếu phong cách công nghiệp nổi bật với những chất liệu mạnh mẽ, cá tính như thép, kim loại sơn đen,… thì phong cách Đông Dương đem đến một không gian gần gũi với những chất liệu đến từ thiên nhiên và thuần Phương Đông như các vật liệu dưới đây.
Vật liệu gỗ
Nói đến chất liệu thuần tự nhiên không thể không nhắc đến chất liệu gỗ mộc mạc. Với vẻ đẹp đến từ những đường vân gỗ mềm mại cùng độ bền, tuổi thọ cao gỗ tự nhiên chính là lựa chọn hàng đầu. Mỗi loại gỗ tự nhiên sẽ có màu sắc, đường vân, hương thơm, tuổi thọ, độ bóng khác nhau. Tùy theo sở thích, gu thẩm mỹ cũng như tạo sự đồng nhất với tổng thể không gian, gia chủ có thể linh hoạt chọn lựa loại gỗ phù hợp.
Một số loại gỗ thông dụng mà bạn có thể cân nhắc như gỗ hương, gỗ óc chó,…
Vật liệu tre, cói, mây, nứa
Là biểu tượng gắn liền với dân tộc Việt Nam nên tre cũng là chất liệu không thể thiếu trong phong cách Đông Dương.
Với ưu điểm chống mối mọt tốt cùng độ dẻo dai cao tre thường được dùng làm vách ngăn, màn cửa… hoặc đan lát thủ công thành những món đồ trang trí xinh xắn.
Vật liệu gạch bông, gạch nung
Không phải ngẫu nhiên gạch bông được chọn lựa mà đây chính là nét đặc trưng riêng biệt.
Khi sử dụng gạch bông lát sàn, gia chủ có thể linh hoạt bố trí theo mảng khối nhằm tạo điểm nhấn cho từng khu vực.
Vật liệu kim loại, sắt cong
Thời đại ngày càng phát triển, các căn hộ, biệt thự nội thất Đông Dương cách tân có thể linh hoạt phối hợp thêm vật liệu thép, sắt, kim loại khác,…
Màu sắc phù hợp với khí hậu nhiệt đới
Sắc màu trung tính được sử dung cho toàn bộ phong cách thiết kế Đông Dương, bao gồm các màu: vàng nhạt, vàng kem, trắng đã tạo nên cảm giác thoải mái phù hợp với khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, một số không gian cũng sử dụng màu sắc ấm nóng, nhiệt đới ấm tạo nên ấn tượng mạnh mẽ như màu vàng cam, màu tím, màu đỏ,…
⭐ Hoa văn họa tiết truyền thống
Với tình yêu dành cho văn hóa truyền thống. Các hoa văn họa tiết dân tộc như khắc họa đôi nét về cuộc sống của người Việt. Vì vậy, mỗi hoa văn, họa tiết phong cách Đông Dương như có hồn, lung linh sống động.
Một số họa tiết ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc như: hình kỷ hà, hình chữ nhật, hoa lá cách điệu, họa tiết tĩnh vật,…
Họa tiết hình kỉ hà
Họa tiết kỷ hà được chia ra thành ba nhóm:
Trong thiết kế nội thất, các họa tiết hình kỷ hà này thường được điểm xuyết thêm hoa văn dàn hoa. Chúng thường được sử dụng để tạo ra nét hoài cổ.
Họa tiết mắc lưới có mắc lưới lục giác gọi là kim quy, nó giống vảy của con rùa vàng, mắc lưới không đều tựa như các hình đào cách điệu và mắc lưới tam giác hao hao chữ nhân (tiếng hán: 人).
Những họa tiết có khi đứng một mình có khi đan xen, xếp chồng thành hình thoi nhỏ, hình sao,… Họa tiết vòng tròn là họa tiết đồng tiền vàng (đồng xu). Họa tiết hoa thị cách điệu từ họa tiết hình tròn.
Một loại họa tiết kỷ hà quan trọng trong phong cách Đông Dương là họa tiết hồi văn. Họa tiết gợi dáng nét chữ á (亞), chữ thập (卐) , chữ vạn (萬), chữ công (工).
Họa tiết hình chữ nhật
Phần lớn những hoa văn họa tiết phong cách Dông Dương đều bắt nguồn từ văn hóa Trung Hoa.
Họa tiết hình chữ nhật đúc kết từ các Hán tự: chữ Phúc, chữ Lộc, chữ Thọ, chữ Hỷ. Tất cả các chữ này đều ngụ ý mang đến điều may mắn, như ý đến người sở hữu. Các họa tiết được cách điệu đơn giản đan xen đường nét gọn gàng, tinh tế và liền nét.
Họa tiết hoa lá cách điệu
Giới thực vật cách điệu hóa hay dùng như: họa tiết hoa lá, dây leo, quả đơn giản được sử dụng chạy viền.
Một số kiểu họa tiết phong cách Đông Dương quen thuộc như: liên đằng (dàn dây lá hoa sen), lan đằng (dàn dây lá hoa lan). Còn nhiều mẫu họa tiết hoa lá biểu tượng Tứ Qúy là: cây tùng, hoa cúc, cây trúc, hoa sen, cây mai,…
Họa tiết linh vật
Bộ Tứ Linh với kỳ họa linh thú như Long, Lân, Quy, Phụng là hình dáng của các linh vật có ý nghĩa tốt lành, may mắn.
Họa tiết tĩnh vật
Là những họa tiết mỹ thuật An Nam xuất hiện ở rất nhiều công trình. Trong thiết kế nội thất phòng thờ, bộ tam sự gồm lư hương, bát nhang và ống nhang đèn là những tĩnh vật không thể thiếu.
Hỏa châu hay còn gọi là trái châu cũng được ưa chuộng. Họa tiết có khi kết hợp với hình hai con rồng, có khi kết hợp với hoa mẫu đơn,…
Hy vọng bài viết giúp ích cho bạn!
